Traducciones al quechua

ASKHA HUÑUSQA AYAKUNA

Rikhurispa imaynatas kausayninchis

chanin hatun wañuypi,

¿Imakunan puririsqaku hanaq pachaman

¡way, Melis!

Chinkay pachapi hina wiñay-wiñay,

maypichus kasqaranchisña ñawpa kawsaypi?

Khunan kutispataq qonqawankiman

–llanthuyllawan qhelqanaykipi–

Mariateguiq nunan,

Vallejoqpapas

Arguedaspapas,

¡allin ch’ilapuni

imayna askha ayakunata huñunapaq

waqmanta qanwan puririnankupaq!

***

Khumpay,

q’entekunan

takinkuña sumaqta,

qanta chaminchaykuspa takinku,

anchata yuyarispan takinku.

Hinatan khunan,

paqarimuypi,

runa samayniykiwan

qanta yuyarikuspa

takinku,

rasphi-rasphi nanayninkuwan

rimanaykimanta rayku.

Wayrapi takinku

imayna k’anchaq para sut’umun

hinatan raymichakunku.

Takin mast’arinqa

sapanka q’entepi, sapanka t’ikapi.

Upallankun chaymanta

q’entekuna

sapa raphipi,

sumaqlla puñukunaykipaq

pacha tutayasaqtin,

qanpa nunaykiwan.

Rimayniykin puñukapun

wiñay-wiñaypaq

sapanka rumipi.

Khumpay,

q’entekunan

takinkuña khunan

hamut’aq yuyayniykipi,

yuyarisunkikun takispa,

qantapuni khuyakuspa takinku,

imayna wayra

ichhu pampapi khuyurin hina.

***

Mach’aymantan nunayki kutimun

q’ente takiman tukupunanpaq,

t’ikakunaq samayninman hina,

sonqoyki sapa rumipi kawsanampaq.

Wayrapin hatun llaki

qenaman tukupun,

ancha mast’arisqa

ñoqaq llakiypaq.

Kashanmi hoq charango

sapa marcapi

andipi runa waqayninwan

khuyay p’istusqa.

Ichaqa nunaykipas, rimayniykipas

ñoqaykuwan qhepanku

sapan q’entepi, sapan rumipi,

imayna q’ente samarikun

kantutaq t’ikanta qawarispa hina.

***

Runa kawsayniypin

ñoqa wañusqaykita yacharqani,

ichaqa yachayniyki

phanchirin ashtawan wañusqaykimanta.

Lucían chayachimuwasqa

hoq taparaykita,

chay mana ñoqa riqsisqayta,

Ichataqchu sinchi llank’ayuq kaqtinchis,

maypi karupi kawsaspapas,

may karuña kaqtimpas,

ishkayninchis –sutimasiy–

(chhinatapunin rimanakuranchis)

waqmanta kusirikunchis

rima-rimaspa ñaupaq hina.

Chay taparaq qhelqanpitaq

–khunanpuni ñawichaqtiy–

ichapas uyuriyman paginapi rimasqaykita.

Chay qhelqakunan

ñawiypi anchata phuyukapun,

makiypa llanthuntaq tutayaqtin chinkaripun,

Imayna chay mana rikuchikuq

qhelle llika hina,

wiñay kawsaypa awasqan.

Urmayunsi kurkuyki, wayqey, manataqsi nunaykiqa.

Qosqo, hatun llaqta, 2017